کاربری جاری : مهمان خوش آمدید
 
خانه :: شعر
موضوعات

اشعار



شهادت فرزندان عبدالله بن جعفر

شاعر : پروانه نجاتی     نوع شعر : مرثیه     وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن     قالب شعر : غزل    

مــادر نـشـستـه، سـیـر تماشـایـشـان کـنـد          هـنگـام رفـتـن است، مهـیّـایشان  کـنـد

عـون است یا محـمّــد؟ فـرقــی نمی‌کـنـد          دراشـک‌های بـدرقــه، پـیـدایـشـان کـند


این سهم زینب است،دو توفان،دو گردباد          لب‌ تـشنـه‌انـد، راهی دریــایـشـان کـنـد

اویک زن است وعاطفه دارد،عجیب نیست          سیـراب بـوسـه، قامت رعـنـایشان کند

آن‌ها پـُر از حـرارت «لبّــیـک» گـفـتنـند          باید سـفـر به خـلـوت شـیــدایـشان کند

آرام، ســرمـه مـی‌کـشـد و شـانـه می‌زنـد          تـا در کـمـند عـشـق، فـریبایشـان کـنـد
بر شانه می‌زند که برو، سهم کوچکی ا‌ست          بایــد نـثــارغـربت مــولایـشــان کـنــد

: امتیاز

زبانحال حضرت مسلم با سیدالشهدا

شاعر : سازگار نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفتعلن مفتعلن مفتعلن مفتعلن قالب شعر : غزل

روی تـورا به چشــم دل، از سردار دیـده ام           جـانب مکه پرزنـــد جان به لــب رسیــده ام

حرمت جان شکسته ام دردل خون نشسته ام           تا کـه به دسـت بسته ام نارغــمت کشـیده ام


دیده به شعله دوختم لحظه به لحظـه سوختم            هستی خــود فروختم عشق تو را خریـده ام

تـــن به فضا سپـــرده ام منّت تیغ بـُــرده ام            بلکـه تو خنــده ای کنی پــای سـر بریـده ام

تا بزنم ز زخم تـن، بوسه به خاک مقــدمت            کوچه به کوچه میرود جسم به خون طپیده ام

از سر بام بر زمین چون تـــن خود نیفکنم؟            من که زخاک کوچه ها، بوی تو را شنیده ام

هست امیدم از درت، بعد تو نزد خواهـرت            شـود کنــیـــز دختـرت، دختـــر داغدیــده ام

از تو جـــدا نزیستـــم، پیش رویت گریستـم            مــن ســردار نیستــم، نـــزد تــو آرمیــده ام

: امتیاز

زبانحال سیدالشهدا علیه السلام در ورود به کربلا

شاعر : مريم سقلاطونی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

پرسيد از قبيله كه اين سرزمين كجاست؟           اين سرزمين غمزده در چشمم آشناسـت

اين سرزمین که بوی نی و نیزه می‌دهد           ایـن سـرزمیــن تـشـنـۀ آبـستـن بــلاست


دستي كشيد بر سر و بر يال اسـب خود           آهسته زيرلب به خودش گفت: كربلاست

تـوفـان وزيـد از وسـط دشــت، ناگـهـان           افتاد پرده، ديـد سرش روی نيـزه‌هاست

زخمی تر از مسیح در آن روشنای خون           بـر روی نيزه ديد سر از پيكرش جداست

توفـان وزيـد، قـافـله را بُـرد بـا خـودش           شمشير بود و حنجره و ديد در«منا» ست

بـاران تـيــر بود كه مي‌آمـــد از كـمــان           بردوش باد ديـد كه پيـراهـنش رهاسـت

افـتـاد پــرده، ديــد به تــاراج آمـده سـت           مردی كه فكرغارت انگشتـر و عباسـت

بـرگـشـت اسـب از لـب گـودال قـتـلگـاه           افتاد پـرده، ديـد كه در آسمان عـزاسـت

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلیل مستند نبودن و مغایرت با روایات معتبر تغییر داده شد! لازم به ذکر است همانگونه که در کتب نفس المهموم ص ۳۳۱، وقایع الایام ص ۴۵۹، ناسخ التواریخ ص ۵۰۷، پژوهشی نو در بازشناسی مقل سیدالشهدا ص ۲۷۰ و ... آمده است تا قرن دهم هیچ نامی از ذوالجناح نیست و این نام برای اولین بار در کتاب روضة الشهدا آمده است، جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین‌جا کلیک کنید.

دستي كشيد بر سر و بر يال ذوالجنـاح        آهسته زيرلب به خودش گفت: كربلاست

بیت زیر به دلیل مستند نبودن و تحریفی بودن حذف شد

گفتند «طف» «ماریه» و : «شاطی الفرات»        گفتند: «غاضريه» و گفتند: «نينوا»ست

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما پیشنهاد می‌کنیم به منظور انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

زخمی تر از مسیح در آن روشناي خـون         روی صلیب ديد سر از پيكـــرش جداست

زبانحال سیدالشهدا باحضرت زینب در ورود به کربلا

شاعر : رنجی تهرانی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

زینبـا! روز جدایی، نرسیده است، هنـوز           جای اشک ازمژه ات، خون نچکیده است، هنوز

آن قَدَرمویه مکن، آه مکش، اشک مریز           روز فریاد و فغانت، نرسیده است،هنوز


گرچه از پیر وجوان، یاورو یاراست، تورا           کس زیاران تودر خون، نتپیده است،هنوز

مـویت از محنت بسیـار، نگردیده سپـیـد           قدت از بار مصیبت، نخمیده است،هنوز

قــد عــبّـاس رشـیـد تــو نـیــفـتـاده ز پــا           تیغ اشرار، دو دستش، نبریده است،هنوز

قـاسمـت زیـر سـم اسب، نگـشـتـه پامـال           اکبرت شهد شهادت، نچشیده است، هنوز

نجمه ازداغ پسر،موی نکرده است، پریش           «امّ لیلا» غـم فرزند، نـدیده است، هنوز

«العطش العطش» ازتشنه لبی دراین دشت           ازعزیزان حسین، کس نشنیده است،هنوز

اصغـر آن غنچۀ نشکـفته پَرِ، گلشن جان           حنجرش با سر پیکان، ندریده است،هنوز

نشـده قطع امیـد از مَنَت، این قـدر منـال           تیغ برروی حسین، کس نکشیده است،هنوز

خـیـمه گـاهت نـشده طعـمـۀ آتـش ز جـفـا           بهرغارت به حرم کس ندویده اسـت،هنوز

روی اطـفـال نگردیـده ز سـیـلی، نـیــلی           کودکی در بُن خاری، نخزیده است،هنوز

تنـی از کعب نـی خـصم، نگردیده کبـود           خاری اندر کف پایی، نخلیده است،هنوز

میرسد دست به دامان حسینت،«رنجی»!           از بدن طایــر جانت، نپریده است، هنوز

: امتیاز
نقد و بررسی

لازم به ذکر است که همانگونه که علامه مجلسی در جلاء العیون ص ۵۷۴ مرحوم خراسانی در منتخب التواریخ ص ۲۳۱ و شیخ عباس قمی ( بطور ضمنی) در نفس المهموم ص ۲۷۵ تصریح کرده اند حضرت لیلا قبل از کربلا فوت کرده بودند و در کربلا حضور نداشتند. جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین جا کلیک کنید.

نجمه ازداغ پسر،موی نکرده است، پریش           «امّ لیلا» غـم فرزند، نـدیده است، هنوز

 

زبانحال سیدالشهدا علیه السلام در ورود به کربلا

شاعر : عبدالعظیم ذهنی زاده نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : قصیده

مـا در این وادی قبول ابتلا خواهیم کـرد         کربلا را عالَم « قالوا بلی» خواهیم کرد

وادی لَم یَزرَعی را از صفای جوی خون         گلشن شاداب وپر ذوق و صفا خواهیم کرد


بر سـرعهدیم و پیمـانِ الستِ خویـشتـن           موبه مو آن عهدو پیمان را وفا خواهیم کرد

نقدجان در کف خریداریم بر کالای غم           ما درین بـازار، سودا با خدا خواهیم کرد

ما زیُمن خون هفـتاد و دو قـربانیّ دیـن           این منای عشق رارشک منا خواهیم کرد

از جلای خون شـفاف گلـوی خـویشتن           طـف را آئـیـنـۀ باطـن نـمـا خواهـیم کرد

کی سر ذلت فرود آریم در پـیش کسی           سرفرازان سر فراز نیزه ها خواهیم کرد

نـوح طوفـان بلایـم، ناخـدایـی زخم دار          جان به کـشتیّ نجات خود فدا خواهیم کرد

کاخ نوبنیاد قرآن را که ویران کرده اند           ما بـه خون خویشتن ازنو بنا خواهیم کرد

کشته میگردم که قرآن وشریعت زنده باد           مرگ را با زندگی بیع وشرا خواهیم کرد

آن چنان شیرازه ای با رشته جانها زده           تا ابـد ایـمـن ز آسیب و بـلا خـواهیم کرد

کـو سلیمـان؟ تـا تمـاشای سلـیمانی کنـد           دیو را انگشت وانگشتر عطا خواهیم کرد

ناز بالش درخور شان سرشوریده نیست           بالش از خاکستر مطبخ سرا خواهیم کرد

خیمه ای که تارو پودش هست ازگیسوی حور           طعمه غارت،به دست شعله هاخوهیم کرد

با هزاران سرفرازی، سرفراز از نیزه ها           رو به سوی بـارگاه کـبـریـا خواهـیم کرد

بـا سـر ببریده در کاخ یزیـد مـی گسار           یادی ازیحیی و آن طشت طلا خواهیم کرد

دست پاک ما نگیرد، دست ناپاکان به دست           ما حساب پاک و ناپاکان، سوا خواهیم کرد

از جـفـای آشـنـای بـدتـراز بیگـانـگـان           آشـنـایی بـا هـمـه بـی آشـنـا خواهیـم کرد

چرخ اگرامروز برکامم نگردد باک نیست           باش تا فردا که گردون زیرپا خواهیم کرد

سلطـنت بر مـردم دنـیـا نـدارد ارزشی           حکمــرانی بر قلوب ماسواخواهیـــم کرد

ما زدنـیای شما و هرچه باشـد اندر آن           اخـتـیــار یک کفـن از بوریا خواهیم کرد

حالیا با ترک تـاج و تخت و ملک مستعار           شهریاران را در این درگه، گدا خواهیم کرد

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ایراد وزنی و سکت موجود در مصرع اول بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و همچنین انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید

از جــلای خون شفاف گلـــوی خویشتن             دشت طف را آینـه ی باطن نمـا خواهیم کـــرد

مدح حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : محمود شاهرخی نوع شعر : مدح وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

تویی که قبله ی جــان، خاک آستانــۀ توست           عـفـاف، پـرده نـشــیـن حـریـم خانۀ توست

تـو آن هُــمـای  هـمـایـون عـرش پـــروازی           کــه اوج قــلـــه اســرار، آشـیـانـــۀ تـوست


تـو آن درخـت بـرومـنـد طـــور تـوحـیـــدی           کـه نـغـمه ساز انـا الله، هـر جـوانــۀ توست

تویی  عـقیـلـه عتـرت، تـویی سلاله ی  نـور          که نـقدعصمت حقّ ، گوهـر خزانۀ توست

تـو زیـنـبـی که خِـرَد غـرق  لُـجّـة حـیـــرت           زقـدر و مـنـزلت روح بــیـکرانـۀ تـوسـت

چـنـان بـه کـــوی وفــا  دادِ عـاشـقـــی دادی           که نـقـل مجلس لاهوتـیان  فـسـانـۀ تـوست

تو شــمـع سـوخـتـه جـانـان آتـشـیـــن نـفـسی           زوال خـرمـن کـفـر وسـتـم زبـانۀ توست

چنان ز منـطق شیـوا  به خصم طـعـنـه زدی           کـه سـرشکستـه  ز آزار تـازیـانـۀ تـوست

یـزید رفت و ازو در جـهـان نـمــانــده اثـــر           نه شام ، بلکه به هرکشوری نشانـۀ توست

تـو آن خـطـابه ی  والا بـه نـقـل گـفـتـی بـاز           کـه داسـتــان غـــم مــادر یــگـانـۀ تـوست

هــنـوز چشـم سـمـاواتـیـــان بـه دامـن طـف            بـسـوی نـافـلـه  و گـریـه شــبـانـۀ تـوست

نه داستـان تـو ، تـنــها حـدیـث عـاشـوراست           کـه از کــران ازل تا  ابــد زمـانۀ تـوست

پــیــام خــون شـهـیـدان  عـرصه ی تـاریـخ            رسالتی است که تا حشرزیب شانۀ توست

به نـظره ای زسـر لطف (جذبـه) را  بـنواز            که کـیـمـیـای نـظر ، خـاک آستـانۀ توست

: امتیاز
نقد و بررسی

 بیت زیر به جهت انتقال بهتر معنا تغییر داده شد

تو شــمـع سـوخـتـه جـانـان آتـشـیـــن نـفـسی            شــرار خرمـن کـفـر وسـتـم زبـانه ی توست

مدح و مناجات با امام حسین علیه السلام

شاعر : نیر تبریزی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

ای ز داغ تو روان، خون به دل و دیدۀ حور            بی تو عالم هـمه ماتمکـده تا نـفخه صور

خاک بیزان به سر، اندر سر جسم تو بنات           اشک ریزان به بر از سوگ تو، شعرای عبور


ز تـماشای تـجـلاّی تـو مـدهـوش، کـلـیم           ای سرت سـِّر انـا الله و سنان نـخلۀ طور

دیده ها گو همه دریا شو و دریا، همه خون           که پس از قتل تو منسوخ شد آئین سرور

شمعِ انجم، همه گو اشگ عزا باش و بریز            بهر ماتم زده، کاشانه چه ظلمات، چه نور

پای در سـلسله سجّاد و به سر تاج، یزید           خاک عالم به سرِ افسر و دیهیم و قصور

دیر تـرسـا و سرِ سـبـط رسـول مــدنی؟           آه، اگر طعنه به قرآن زند انجیل و زبور

جان فدای تو که از حالت جان بازی تو           در طف ماریه از یاد بشد، شور و نشور

قدسیان سر به گریبان به حجاب ملکوت           حوریان دست به گیسوی، پریشان ز قصور

گوش خضرا، هـمه پُر غلغلۀ دیو و پَری           سطح غبرا، همه پُر ولولۀ وحش و طیور

غرق دریای تحیّر ز لب خشک تو، نوح           دست حسرت به دل از صبر تو، ایّوب صبور

مـرتضی بـا دل افـروخته لا حول کـنان           مصطفی با جگر سوخته، حیران و حصور

کوفـیان دست بـه تاراج حرم کرده دراز          آهوان حرم از واهمه، در شـیون و شور

انـبیاء محو تـماشای و مـلائک، مـبهوت           شمر، سرشار تمنّـا و تو سرگرم حضور

: امتیاز

مدح و شهادت امام حسین علیه السلام

شاعر : سید محمد هاشمی فرد نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مستفعلن مستفعلن مستفعلن فع قالب شعر : غزل

فـریـادی از غـوغـای تـو در بـام افـتـاد            کـز پـــا تــوان سـرکـشـان شــام افـتــاد

در خون سُرخت عاشقی مدهوش غلتـید            در کـار عشقت، عـقـل بی فـرجام افتـاد


تا از رگـانت جـوهـری مستـانـه جوشید            شـوری در آهنـگِ غـریـب جـام افــتـاد

صد کهکشان خورشید از چشم تو سوزد            تا گـیتـی از چشمان تو خـون فـام افـتـاد

شـوقـی دوبـاره از دمِ خـونـیـن نـبضـت            در مـتـن سُــرخِ سـیـنه ی اسـلام افـتـاد

بـا گـردش شـام تـو در انـدیـشـۀ چــرخ            آوازه ی گـمـگـشـتـگـانـت، نــام افــتـاد

 خشکـیـده لبـهای افـق را کرد سـیـراب            مشـک عـلـمـدارت اگـر نـا کـام افــتـاد

بـا یــاد تـو از هـیـبـت بــانــوی پـیـغـام             خـشـم نـجـیب حـیـدری در شـام افــتـاد

چون از طواف کعـبه تا مقـصود رفـتی             از قــامـت افــلاکــیــان احـــرام افــتـاد

: امتیاز

ترجمه خطبه امام سجاد در شام

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : مثنوی

جهـا نیان همه با پای جان به شـام روید          به مــسـجـد اُمـوی نـغـمـه خـدا شــنـویـد

نهـادِ مسجـدیـان سخت آمده بـه خـروش          صدای حضرت سجّاد می رسد بر گـوش


که ای تمام خلایق، بزرگ و کوچک شام          خدای داده به ما شش جلال و هفت مقام

هـرآنـچـه داده به مـا ذات قـادر مـتـعـال          کمال وعلم و فصاحت، شجاعت است و جمال

هـماره سیـنـه پـاکان به نـور ما رخـشیـد          خدا محـبّـت مـا را به مـؤمنـیـن بـخشـید

محـمّـد عربی خـتـم الانـبــیـاء از ماست          عــلـی، ولـیِّ خـدا شـاه اولـیـا از ماسـت

ز ماست جعـفر طیـّار و حمزه شیر خدا          که گـشـتـه بود مـلـقّـب به سـیّـد الـشـهـدا

حسن، حسین دو سبـط پیـامبر از ماست          امـیـد عـتـرت، مـهـدیِّ منتـظر از ماست

مــرا اگـر نـشـنـاســیـد بـا شــمـا گـویــم          که کیست جــدّ و پدر، چیست نام نیکویم

عـزیــز مـکّــه و دردانــۀ مــنــایــم مـن          سـلالـۀ حــرم و زمــزم و صـفــایـم مـن

مـنـم سـلالـۀ آن سـروری کـز امـر خـدا          بـلنـد کرد حجر را زجـا بـه دست و ردا

مـنـم عـزیـز گـرامی ترین طـواف کنـان          که گـفت تلبیه، حج کرد بهتـر از همگان

مـنـم ســلالـۀ آن رهـــبــر بـلـنــد وقــار          کـه شـد ز امـر خدا وند بـر بـراق سـوار

به سوی مسجد الاقصی زمکّه یافت خروج          وز آن مـقام به اوج فـلک گـرفت عروج

مـنم ســلالـۀ آن کس که بـُرد جبـرائـیـل           به اوج سـدره اش از امر ذات ربِّ جلیل

منـم  ســلالـۀ آن پــیـشـوای اهــل نـیـاز           کـه بـا مـلائـکـۀ آســمـان گُـذارد نــمــاز

مـنـم ســلالـۀ آن شـهــریــار کـشـور دل          کـه وحی گشتـه ز سوی خدا بر او نازل

مـرا ســلالــۀ پـاک مـحـمـّدی خـوانــنــد          مرا عـزیـز دل مـرتـضی عـلی خـوانـند

منم ســلالۀ آن کس که بین هر دو سـپاه           رسـانـد بـیـنی اشـرار را به خـاک سیـاه

هـمـان کـسی کـه به اثـبـات خـالق دادار          گـرفـت بـا دم تـیـغـش ز کـافـران اقـرار

مـنــم ســلالـۀ آن شـیــر قــادر مـتــعـال           که با دو نیزه، دو شمشیر کرده است قتال

مـنـم عزیز کسی کو به تیـغ شعله فروز          به جنگ بدر و به جنگ حنین شد پیروز

هـــمــان ولــیِّ خــــداونـــد قـــادرِ دادار          نگشت یک مژه بر هم زدن به شرک دچار

مـنـم که وارث پـیـغـمـبـران بُــوَد جــدّم           مـنـم کـه راهــبــر مـؤمـنـان بُــوَد جــدّم

به تیـغ، ریشه کن خیـل مشرکیـن گردید          امـیـر کـشـور اسـلام و مسلـمـین گـردید

چــراغ دیــدۀ اهــل جـهــاد بــود عــلـی          هـــمـاره زیـنـت کــلِّ عـبــاد بــود عــلی

بـه پـیـشـگــاه خـداونــدگـار عــزّ و جـلّ          ز اهـل بـیـت نـَبی بود در نـمـاز افـضـل

مـنـم  ســلالــۀ پــاک مــؤیّــد جــبــریـل          کـه بـود یـاور او در نـبـرد مـیـکـــائـیـل

مـنـم عــزیـز دل حــامـی مـسـلـمــانــان          کـه بــود در هـمــه احــوال یــاور آنــان

مــنـم سـلالـۀ نـیـکـوتـریـن امـام قـریـش          که بـود بـرتـر و بـالاتر از تـمام قـریـش

مـنـم سـلالـۀ اوّل کـسی کـه مـؤمـن بـود          ره خــدا، بـه کـنـار پـیــامـبــر پـیــمــود

مـنـم سـلالـۀ مـردی که  تـیـر داور بـود          همـیشـه حـامـل عــلـم خـدای اکـبـر بـود

سـخی، بزرگ، جـوانمرد، ابطحی، زیبا           صبور و سیّد وصوّام بود وپاک و رضا

دریـد ریـشه ی اصـلاب کـفـر را ازهـم           گسیخت یک سره شیرازه های ظلم و ستم

بـسـان شـیــر ژیـان با اراده ای مـحکـم           در آن میانه که می خورد نیـزه ها بر هم

بـه دشـمنـان خـداونـد حـملـه ور گـردید           چـو دانـه در وسـط آسیـا بشـان کـوبــیـد

بـه رزمـگـاه عراق و حجاز شـیـر نـبی           کـه مـکّـی و مـدنـی بـود، خیـفی و عقبی

نـمـوده مـاه جـمـالـش هـماره جلوه گری          مهـاجـری اُحدی بـود و بَـدری و شجری

بـه دودمـان عـرب مـقـتـدا و رهـبر بود          که از جلال و شرف وارث دو مشعر بود

یـگـانـه شیـر الـهی به فتح بـَدر و حُنیـن          ابــوالائـمـّه ولــیِّ خـدا، ابــوالـحـسـنـیـن

کسی که این همه داردجلال وفضل علی است          امـام خـلـق و ولـیِّ خـدای لـم یزلی است

مـنـم سـلالــۀ زهــرا، شـفـیـعـۀ دو سـرا          امــیـنــه فــاطـمـه، امّ الائــمـّـه الـنـُّجــبـا

منم سلالـۀ آن کس که شد به نی سـر او          گـلـوی تـشـنـه بریـدنـد سـر ز پـیـکـر او

منم سلالـۀ آن کس که شد بـرهـنـه تـنش          زدنـد زخـم، بـسی روی زخـم، بر بدنش

مـنم سـلالـۀ آن کو به خـونـش آغـشتـنـد          به قـتـل صبـر، نه یـکبـار، بارها کـشتند

مـنم سـلالـۀ آن کس  که قـلبـش آزردنـد          ســر بـریــدۀ او را بـه شـهـرهـا بُــردنـد

ز گـریـه کـرب و بلای دوباره بـرپا شد          دوبـاره مـشـت یـزیـد و یـزیـدیـان وا شد

الا حـقــیـقـت اســلام زنــده از سـخـنـت          سـر پـدر زده از دور بـوسـه بـر دهـنت

پــیـــام آور فــریــادهــای خـــون خـــدا           خـطـابـه ات ســنــد فــتـح سـیـّد الـشـهـدا

تــو از تــمـام شـهــیــدان پــیــام آوردی           قــیـام کـرب و بــلا را بـه شـــام آوردی

هـزار « میـثـم » ازعـهـده بـرنـمی آیـد           که لب به وصف تو وخـطـبۀ تو بگشاید

: امتیاز

ذکر مصائب اهل بیت علیهم السلام در شهر شام

شاعر : موزون اصفهانی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

آنـان که بـرگـزیـد بـه عـالـم خـدایـشـان           دادنـد در خــرابــۀ ویـرانــه، جـایـشـان

آن ها که بود درگـهـشان تـکـیـه گاه خلق           خشت خرابه گـشـت، چرا متّـکـایـشان؟


قـومی که قُـوتشان ز نـعـیـم بـهشت بود           در راه شـام، خونِ جـگـر شـد غذایشان

آیـا بُـد ایـن یـتـیـم نـوازی کـه تـا یـزیـد           پُـر خون، سر بُـریـده فـرستد برایـشان؟

از کربلا به کـوفه و از کوفه تـا به شام           بود آه و نـاله، همـدم صبـح و مسایشان

بستـند اهل بیـت نـبـی را به یک طـناب           قـومی که بُـد یـزید لـعیـن، پـیـشوایشان

ذریـّه های فـاطـمه، گـل های بــاغ دیـن           از خار غـم پُـر آبـله شد از چه پایشان؟

«موزون» از این مصیبت جانسوز، لب ببند           رو اشک ریز، روز وشب اندرعزایشان

: امتیاز

ترجمه خطبه حضرت زینب سلام الله علیها در شام

شاعر : محمد رضا یاسری نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

نـفـوذ خـطـبۀ زینـب نشـان اعجاز است          که چون خطاب علی بی نظیر و ممتاز است

زبـانگ خـطـبـۀ زیـنب یـزیـد می لـرزد          که رعـد صاعـقـۀ اهـرمن برانـداز است


بگفت از اینکه خدایت دو روز مهلت داد          گمان کج مبر ای دون، که برتو اعزاز است

تـو زاده طـلـقـایـی، که بر اریکـه مکـر          به خون بی گنهان دستت از ستم باز است

مگر زعدل تو باشد که دعویت شاهی است؟          که خود حریمت ازین گونه درخور ناز است

ولـیـک آل پـیـمـبــر، گـهـی بـه ویـرانـه          گهی به مجلس دونان، به غصّه دمساز است

تو پـارۀ تن آن کس کـشیده ای در خـون          که باب بارگهـت بر طـفـیـل او باز است

برای منصب موهوم یک دو روزه به ظلم          بـسی ستـمـگر دنـیـا پـرستت انـباز است

به ملک ومسند وجاه و جهان مشو مغرور          کـه بی دوام تـو را این اریـکـۀ ناز است

مقـام و مـلک تو برهم زند خدای عزیز          که عزّ و ذلّت هر قوم را سبب ساز است

ز خود تو جسم دریدی و پوست برکندی          که جاودانـه به دنـیا حسیـن جانـباز است

چه گویمت؟که دگر رفته طاقـتم ازدست          وگرنه حال، سخن را نه جای ایجاز است

سـپـاس داور یـکـتــا کـنـم کــز او ما را          شهـادت آخر کار و سـعـادت آغـاز است

«چمن» قلم چه تواند به مدح زینب گفت          که لـنـگ پـای خـیـال بـلـنـد پـرواز است

شد ار قیام حسینی به رنگ خون جاوید          قـیـام زیـنـبی اش نقـش جاودان ساز است

: امتیاز

ذکر مصائب حضرت زینب سلام الله علیها در کاخ یزید

شاعر : محمد سعید میرزائی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

هرگز نـدیده اند به عالـم، زن، ایـنچـنـین          خون خوردن، آن چنان و سخن گفتن، اینچنین

در قصر ظالمان به تظلّم، که دیده است؟          شیر آفـرین زنی که کند شـیـون اینچنین


زنـدان به بـوی نـافـله خـود بـهشت کرد          زیـنب، چراغ نالـه کـند، روشن اینچنین

هـرگوشه اش، پناه یتیمی دگر شده است          آری، بـود کـرامـت آن دامـن ایـنـچـنـین

پیش حسین، اشک و به قصر یـزید لعن          با دوست آنـچـنان و بَرِ دشـمـن ایـنچنین

گفت آنـچـنـان ظـریف، حدیث جـمال را          در چشم ظالمان که کند سوزن، اینچنین

دردشت دید آن تن دور ازسر، آن چنان          بر نیزه خواند آن سردوراز تن، اینچنین

آه  ای سر حـسیـن! چو مـه در پی توأم           خورشید من! به شام مرو بی من، اینچنین

ازخون، حجاب صورت خود کرده، یا حسین          جُز خواهرت که دیده به عفّت، زن اینچنین؟

: امتیاز

زبانحال حضرت زینب سلام الله علیها در کاخ یزید

شاعر : غلامرضا جواهری نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل غاعلن قالب شعر : غزل

مـن کـیـسـتـم؟ فــروغ سـپـهــرِ امـامـتـم           نــور خــدا و مـعــنـی ســرِّ ولایــــتــم

هر جا که عشق جلوه کند، حُسن یوسفم           هـر جا عـفـاف پـرده کشد، راز خـلوتم


در بارگاه قـدس نبـرده است، هیـچ کس           حـتـّی فـرشـتـه، ره به حـریـم جـلالـتـم

از جـلـوۀ عـفـاف به گردون ندیـده است           حتـّی ستـاره، پـرتوی از رنگ عـفّــتم

خوارم مبین، یزید! به بزمت ازآن که هست           ذرّات کــائــنــات، گـــواه اصـــالــتـــم

مـن زیـنـبــم، ســلالـۀ زهــرای اطهـرم           دخـت امــام و زاده ی پـاک پـیــمـبـرم

: امتیاز

زبانحال حضرت زینب با سر مطهر سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : سید محمد رستگار نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

برنخـل نـیـزه، میـوۀ طوبایی، ای حسین           دردا، جُـدا ز دسـتـرس مـایی، ای حسین

یـک دم جدا ز مـحـمـل زیـنـب نمی شوی           تـنـها انـیس خـواهـر تـنهـایی، ای حسین


آهــسـتــه بــر مــدار دلـم دور مـی زنــی           با این شکسته دل به مُدارایی، ای حسین

منزل به منزل از پی ات آیم به اشک و آه           تا کی به نـیـزه بادیه پـیمـایی؟ ای حسین

خواهـم به بـال سـوختـه، پـروانه ات شوم           آخر تو شمع محـفل زهـرایی، ای حسین

بـیـنـم سـرت بـه نـیـزه و باور نـمی کـنـم           کز پا فتـاده ای تو و بر پایـی، ای حسین

گرچه میان هاله خون، چهره ات گم است           هم چون هلال یک شبه پیدایی، ای حسین

اسـپـنـد جان به مِـجـمر دل، دود می کـند           کز چشم خلق، غرق تماشایی، ای حسین

راضـی نی ام به نـیـزه بـبیـنم سرت ولی           بر قـلب داغـدیـده تـسـلاّیـی، ای حـسـین

پیشانی ات شکسته، رخت را گرفته خون           همچون سر بـریـده یـحـیـایی ای حسیـن

بـر نـیـزه « رستـگـار» جمال حسیـن را           هرکس که دید گفت:چه زیبایی ای حسین

: امتیاز

زبانحال امام سجاد علیه السلام در شهر شام

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل غاعلن قالب شعر : غزل

دریـا بــه دیــدۀ تـرِ من گـریـه می کـنـد           آتـش ز سـوز حـنجر من گریه می کنـد

سنگی که می زنند به فـرقم، ز روی بام           بـر زخـم تـازۀ سـر مـن گـریـه می کند


ازحلقه های سلسله خون میچکد چواشک           زنـجـیـر هم به پـیکر من گـریه می کند

ریـزد سرشک دیـدۀ اکـبـر به نوک نی           ایـنجـا به من بـرادر من گریه می کـنـد

وقـتـی زدند خـنـده بـه اشکـم زنان شام           دیدم سه ساله خواهر من، گریه می کند

رأس حـسیـن بر هـمـه سر می زند ولی           چـون می رسـد برابر من گریه می کـند

ای اهـل شــام پـای نکـوبـیـد بـر زمیـن           کـاینـجـا ستـاده مادر من گریه می کـند

تا روز حشر هر که بـه گل می کند نگاه           بر لالـه های پـرپـر مـن گـریه می کـند

زنـهـای شام هـلهـله و خـنـده می کـنـنـد           جایی که جـدّ اطـهـر مـن گریه می کند

بـگـذار ظـالــمـانـه بـخـنـدنـد شـامــیـان           «میثم» که هست ذاکرمن گریه می کند

: امتیاز

ذکر مصائب ورود اهل بیت علیهم السلام به شام

شاعر : یوسف رحیمی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

دروازه ورودی شـهر اسـت و ازدحـام            بـرپـا شـده دوبــاره هـیــاهــوی انـتـقـام

این ازدحام و هـلهـله هـا بی دلـیل نیست            یک کاروان سپـیده رسیده به شهر شـام


یـک آسـمـان سـتــارۀ آتـش گــرفـتـه و            یک کـاروان شـراره و غـم های نا تمام

در این دیـار، هـلهـله و پـایکـوبی است            انـگـار رسم تـسلـیت و عـرض احـترام

چـشـمـان خــیــره و حــرم آل فــاطـمه            سرهای روی نیـزه و سنگ از فراز بام

خاکستراست تحفۀ پس کوچه های شهر            بر زخـم هـای سـلـسـلـه، شد آتش الـتـیام

بـر سـاحـت مـقـدّس لـب هـای پـرپـری            با سنـگ کینـه سـنگـدلـی می دهـد سـلام

پـیشانی شکسته و خونی که جاری است            بر روی نی خـضاب شـده چـهـرۀ امـام

بـا کـیــنــۀ عـلــی هـمه ی شهـر آمدنـد            بـرپــا شـده دوبــاره هـیـاهـوی انــتـقـام

: امتیاز

ذکر مصائب بردن سر مطهر سیدالشهدا به دیر راهب

شاعر : سید رضا مؤیّد نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

ای جـمـال مـلکـوتی، که چـنیـن زیـبـایی           تــو مـه چـارده یـا مهـر جـهـان آرایـی؟

ای مه منخسف! آیا ز شـبـسـتـان که ای؟           کامشب از مـهـر و وفا، شاهـد بزم مایی


پَر زند فوج مـلک تا به فـلک از در دیر           ز پی عـرض سـلام تو، مگر عـیـسایی؟

سـال ها در طـلبـت روز شـمـاری کـردم           به امـیـدی که شـبـی در بَـرِ من باز آیی

آمدی امشب و آن هم به سر امّا افـسوس           کـه مـرا در خـور شـأنـت نَـبُـوَد مـاوایی

خون مظلومی ات ازهر طرفی می جوشد           تو مگر ای سـر بُـبْـریده، سـر یـحیـایی؟

من سرت را به یکی بـدرۀ زر، بسـتاندم           به خدا کـس نکـند بـهتر از این سـودایی

از رخت پـرتـو اسـلام به دل تافـت، مرا           من مسلمـان شدم و خود تو مرا مـولایی

شویم از اشک و دهم جای تو، در خانۀ دل           چون مرا نیست جُز این خانۀ ویران جایی

: امتیاز

زبانحال سیدالشهدا علیه السلام با حضرت زینب سلام الله علیها

شاعر : آیتی بیرجندی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

در ره عشق، عجب شهرت و نامی دارم           هـر دم از جـانب محبوب، پـیـامـی دارم

داستـانی است مرا بر سرِ هـر ره گـذری           بر سرِ هر گذری، شـورش عـامی دارم


آن شنیدی که کـشـیـدند مـسیحی بـر دار؟           بر سـرِ نـیـزه نگر، بین چه مقـامی دارم

خواهر غمزده! از کوفه مکن ناله، هنوز           در نظر تشت زر و مـجـلس شامی دارم

تا نگویی ز تو من غافـلم، از گوشۀ چشـم           هر طـرف می گذری، با تو کـلامی دارم

از غــمِ تـشـنـگیِ اکـبـر نـاکــام هـــنــوز           نتوان گفت که خشکـیـده چه کـامی دارم

«آیتی» راست، تـمـنّا که به هنگام رحیل           بـر سرش آمده، گـویی که غـلامی دارم

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما پیشنهاد می‌کنیم به منظور رعایت بیشتر آداب نوکری و انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

«آیتی» راست، توقّع که به هنگام رحیل             بـر سرش آمده، گویی که غلامی دارم

اهل بیت علیهم السلام در راه شام

شاعر : مجید شفق نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مستفعلن مستفعلن مستفعلن فع قالب شعر : مثنوی

وقـتی شـفـق خورشید را در کام می برد            ظلمت اسـیران را به سـوی شام می برد

خورشیدیـان را در سـرای شب نـشاندند            داغ جـهـان را بر دل زیـنب نــشـانـدنـد


مـسـتـور شـد ابـرسـتـرون در پـس ابـر             بر تـن دریـدنـد آسـمـان ها جـامۀ صـبـر

اسب طرب بر یال خود رنگ کفن داشت            آمد سـواری جُـبّۀ سـرخـی به تن داشـت

از دل صــدای آشـنـا چـاووش مـی کـرد            هر بانگ را در سینه ها خاموش می کرد

شور و نوای عشق بود و عـطرجان بود            گویـی نـوا  از چـار سـویِ آسـمـان بود

با کـروان گویی که جان عـاشـقـان است            در آن نشـان عـاشــقـان بی نــشـان است

قـابــیـلـیـان بـا خــنـجـر بُـرّان رسـیـدنـد            هابـیـلـیان را بی سبب در خون کـشـیدند

گفتی که بر ساق گُلی یک گل بخواب است            یـا بـر فـراز نــیـزه نــقـش آفـتـاب است

زیـنـب خـروشان بود در زندانِ مـحـمل            سجـاد در سـوز تـبــی مـنـزل به مـنـزل

خـود کاروان می رفـت در موج سعادت            زان کاروان بـرپا هـمه عــطـر شهـادت

بـود آن بـلـنـد اخـتـر سـرش مــاهِ مـنوّر            سـر ایـن چـنـین مـمـکـن بود؟ الله اکــبر

تـب شعـلـه ای بـر پــیـکـر سـجّـاد می زد            خـود آتـش صـحرا به مـحمل باد می زد

وای از دلـم بـایـد سـخـن پـایـان پــذیـرد            تـرسـم که از سـوزش قـلم آتـش بگـیـرد

دستان من رنگ شفق برداشت ای دوست            صد نخلۀ خون، دردل من کاشت ای دوست

: امتیاز

سخنان حضرت زینب با ابن زیاد

شاعر : حسین اسرافیلی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : مثنوی

زینب آن شـیـریـن کـلام بــوتـراب            خاست از جا، چـون ستـیـغ آفتـاب

گفت: ای از جام کـفر و کینه مست!            زادۀ « مرجانـۀ » شهـوت پـرست


فـاجـرانـند از حـقـیـقـت بـی فـروغ            فـاسـقـاننـد اهــل کـتـمـان و دروغ

خـوب می دانـی تـو که ما کیـستـیـم            اهـل فـسق و کـفـر و فاجـر نیستیم

دیگـرانـند آنچـه گـفـتـی در صفـت            نیـست امّـا در تـو چـشم مـعـرفـت

آنـچـه دیـدیـم از خـــداونـد نـــعـــم            لطف و رحمت بود واحسان وکرم

مـرگ در راه خـدا آئــیــن مـاسـت            غرقه درخون و شهادت، دین ماست

ســرنــوشـت مـاسـت از روز ازل            جـام گیریم  از شهادت چون عسل

ایـن مـقـدّر بـود ما را  سـرنـوشت            غـرق خـون آئیـم بـر باغ بـهـشـت

باش تا در روز محـشر در حساب            دست حقّ چون برگشاید این کتاب

از تــو مـی خــواهــد دلـیــل ادّعــا            قــتــل اولاد پــیـــمــبــر از  خــــدا

خوشه چینی زآنچه کشتی این زمان            تـا بـبـیـنـی سـود کــردی یـا زیـان

تـا بـبـیـنی رستـگاری مـال کیـست            فتح و پیروزی نصیب حال کیست

: امتیاز

زبانحال حضرت زینب سلام‌الله‌علیها با سر مطهر سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : علی انسانی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

دلِ سـوزان بُـوَد امـروز گـواه من و تو           کز ازل دشت بلا، چـشم به راه من و و

من به تو دوخته ام دیده، تو بر من، از نی           یک جهان راز نهـفـتـه به نگاه من و تو


اُسـرا با من و رأس شـهـدا با تـو به نی           چـشـم تاریـخ نـدیده است سـپاه من و تو

روی تو، مـاهِ من و ماهِ تو، عبّاس، امّا           ابرِخون ساختـه پنهان، رخ ماه من و تو

آیه خـواندن زتو، تـفسیـر ز من تا دانـند           که به جز گفتن حقّ نیست، گناه من و تو

هر دو نـستـوه چو کوهـیـم برِ سـیل امّا           عشق، دلگرم شـد از سردی آه من و تو

مدّعی خواست که از بیخ کَنـَد ریشۀ ما           بی خبر زآن که غروب است، پگاه من وتو

: امتیاز